Amortyzacja lokali mieszkalnych a wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 21.11.2024 w sprawie P 11/24

W najnowszym wyroku Trybunał Konstytucyjny uznał za niezgodne z Konstytucją RP zmiany podatkowe pozbawiające podatnika prawa do uznania za koszty uzyskania przychodów odpisów amortyzacyjnych od wartości początkowej środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych nabytych w drodze darowizny, których amortyzację rozpoczęto i nie zakończono przed 1 stycznia 2018 r. 

Brak możliwości amortyzacji środków trwałych niezgodny z Konstytucją

W ustnym uzasadnieniu Trybunał Konstytucyjny wskazał, że z art. 2 Konstytucji RP wynika zakaz zastawiania przez prawodawcę „pułapek’ na obywateli, formułowania obietnic bez pokrycia albo też nagłego wycofywania się przez państwo ze złożonych obietnic lub ustalonych reguł postępowania.

Państwo ma obowiązek zapewnienia jednostkom kontynuacji uprzednio rozpoczętych przedsięwzięć oraz przestrzegania zawartej w art. 2 Konstytucji zasady interesów w toku.

W mojej ocenie te same reguły, o których wspomina TK w tym wyroku naruszył ustawodawca zakazując amortyzacji nieruchomości mieszkalnych w reformie zwanej Polskim Ładem. 

Reguły te wspomniane także w wyroku TK z 25.06.2022 sygn. akt K 45/01 naruszające zasadę ochrony interesów w toku to:

„1) przepisy prawa wyznaczają pewien horyzont czasowy dla realizowanych przedsięwzięć

2) dane przedsięwzięcie ma charakter rozłożony w czasie

3) jednostka faktycznie rozpoczęła realizację danego przedsięwzięcia w okresie obowiązywania danej regulacji”.

Rozbieżne interpretacje i szansa na pozytywne rozstrzygnięcie przez Trybunał Konstytucyjny

Jednocześnie wskazać należy, że w szeregu orzeczeń sądów administracyjny dotyczących wydania interpretacji indywidualnych sądy te oddalały skargi dotyczące niekorzystnych dla podatników interpretacji indywidualnych w zakresie prawa do kontynuowania amortyzacji lokali mieszkalnych.

Przyznam, że ja sam uznałem temat kontynuacji amortyzacji lokali mieszkalnych za trudny po analizie orzeczeń sądów administracyjnych oraz stanowisku niektórych przedstawicieli nauki rozróżniających ochronę praw nabytych i ochronę interesów w toku.

Jeśli Trybunał Konstytucyjny pochyli się nad niekonstytucyjnością przepisów wprowadzających zakaz kontynuowania amortyzacji lokali mieszkalnych, to jest prawdopodobieństwo, że uzna te przepisy za niezgodne z Konstytucją RP i złamaniem zasady ochrony interesów w toku.