Czym jest postępowanie sanacyjne?

Postępowanie sanacyjne to jedna z form restrukturyzacji przedsiębiorstwa przewidzianych przez polskie prawo. Celem tego postępowania jest umożliwienie firmie, która znalazła się w trudnej sytuacji finansowej, odzyskania stabilności i uniknięcia upadłości. Sanacja łączy w sobie działania naprawcze i układowe, co oznacza, że przedsiębiorstwo może nie tylko zawrzeć porozumienie z wierzycielami, ale także wdrożyć szeroko zakrojone działania naprawcze, które mają przywrócić płynność finansową. Proces ten jest regulowany przez prawo restrukturyzacyjne i stanowi najbardziej kompleksową formę restrukturyzacji dostępnej dla przedsiębiorców.

W odróżnieniu od innych postępowań restrukturyzacyjnych, postępowanie sanacyjne umożliwia przedsiębiorcy nie tylko zawarcie układu z wierzycielami, ale także prowadzenie działań naprawczych pod nadzorem sądu i wyznaczonego zarządcy. Jest to szczególnie istotne, ponieważ w ramach sanacji możliwe jest m.in. zawieszenie egzekucji komorniczych, co pozwala firmie skupić się na odbudowie swojej sytuacji finansowej. Warto jednak pamiętać, że decyzja o otwarciu postępowania sanacyjnego wiąże się z ograniczeniami w zarządzaniu majątkiem przedsiębiorstwa, który przechodzi pod kontrolę zarządcy sanacyjnego.

Dla przedsiębiorców zastanawiających się nad skorzystaniem z tej formy restrukturyzacji, warto zasięgnąć porady eksperta, jakim jest radca prawny w Poznaniu. Specjalista pomoże ocenić, czy sanacja jest odpowiednim rozwiązaniem oraz wskaże najlepsze kroki do przeprowadzenia postępowania.

Kiedy warto zdecydować się na postępowanie sanacyjne?

Postępowanie sanacyjne jest rekomendowane dla przedsiębiorstw, które znalazły się w stanie zagrożenia niewypłacalnością, ale mają realne szanse na odbudowę swojej sytuacji finansowej. Z tej formy restrukturyzacji mogą skorzystać zarówno firmy, które już stały się niewypłacalne, jak i te, które przewidują taką możliwość w najbliższym czasie. Sanacja jest także doskonałym rozwiązaniem dla przedsiębiorstw, które chcą uniknąć egzekucji komorniczej oraz zyskać czas na naprawę swojej kondycji ekonomicznej.

Otwarcie postępowania sanacyjnego wiąże się z zawieszeniem postępowań egzekucyjnych, co daje przedsiębiorcy chwilę oddechu i możliwość wprowadzenia działań naprawczych. Jest to także moment, w którym firma zyskuje ochronę przed wnioskiem o ogłoszenie upadłości, co często jest jedyną szansą na uratowanie biznesu.

Postępowanie sanacyjne a restrukturyzacja

Postępowanie sanacyjne jest jednym z rodzajów restrukturyzacji przewidzianych przez prawo restrukturyzacyjne, które weszło w życie w 2016 roku. Jest to najbardziej kompleksowa i jednocześnie najbardziej zaawansowana forma restrukturyzacji, której celem jest uniknięcie upadłości przedsiębiorstwa poprzez działania naprawcze oraz zawarcie układu z wierzycielami. W ramach postępowania sanacyjnego przedsiębiorstwo może nie tylko negocjować warunki spłaty swoich zobowiązań, ale także wprowadzać szeroko zakrojone zmiany organizacyjne i operacyjne, mające na celu przywrócenie stabilności finansowej.

W polskim systemie prawnym wyróżnia się cztery typy postępowań restrukturyzacyjnych:

• Postępowanie o zatwierdzenie układu – najprostsza forma, gdzie dłużnik samodzielnie negocjuje z wierzycielami i przedstawia im propozycje układowe do zatwierdzenia przez sąd.
• Przyspieszone postępowanie układowe – stosowane w sytuacji, gdy sporna część wierzytelności nie przekracza 15% całości długu. Dzięki uproszczonym procedurom możliwe jest szybkie zawarcie układu.
• Postępowanie układowe – dedykowane przedsiębiorcom, u których istnieją większe spory dotyczące wierzytelności. Proces ten jest bardziej rozbudowany niż w przypadku przyspieszonego postępowania, ale umożliwia uzgodnienie warunków spłaty z większą liczbą wierzycieli.
• Postępowanie sanacyjne – najbardziej rozbudowana forma restrukturyzacji, obejmująca zarówno działania naprawcze, jak i układ z wierzycielami. W ramach sanacji możliwe jest wdrożenie planu naprawczego, sprzedaż zbędnych składników majątku, redukcja zatrudnienia czy restrukturyzacja zobowiązań.

W kontekście porównania do innych form restrukturyzacji, postępowanie sanacyjne wyróżnia się przede wszystkim możliwością przejęcia zarządu nad przedsiębiorstwem przez wyznaczonego zarządcę. W praktyce oznacza to, że właściciel firmy traci kontrolę nad bieżącym zarządzaniem, a jego obowiązki przejmuje zarządca sanacyjny. Ma to na celu zabezpieczenie interesów wierzycieli oraz zapewnienie, że działania naprawcze będą prowadzone zgodnie z założeniami planu sanacyjnego.

Kluczowe różnice między postępowaniem sanacyjnym a innymi formami restrukturyzacji

Podstawową różnicą między postępowaniem sanacyjnym a innymi typami restrukturyzacji jest zakres działań naprawczych, jakie można wdrożyć w ramach sanacji. Sanacja nie ogranicza się jedynie do negocjacji z wierzycielami, ale obejmuje również restrukturyzację operacyjną przedsiębiorstwa, co oznacza możliwość:

• Zbycia zbędnych składników majątku przedsiębiorstwa w celu pozyskania kapitału.
• Zawieszenia niekorzystnych umów, które obciążają firmę finansowo.
• Redukcji zatrudnienia w ramach działań naprawczych.
• Zmiany struktury organizacyjnej przedsiębiorstwa.

Co więcej, w ramach sanacji przedsiębiorca zyskuje ochronę przed egzekucjami komorniczymi. Oznacza to, że wszelkie toczące się postępowania egzekucyjne zostają zawieszone, a nowe nie mogą być wszczęte. Tego rodzaju osłona prawna daje przedsiębiorcy czas na wdrożenie działań naprawczych i wypracowanie porozumienia z wierzycielami.

Etapy postępowania sanacyjnego

Postępowanie sanacyjne jest najbardziej rozbudowaną formą restrukturyzacji przedsiębiorstwa, a jego struktura składa się z kilku kluczowych etapów, które prowadzą do zawarcia układu z wierzycielami oraz poprawy kondycji finansowej dłużnika. Każdy z tych etapów jest precyzyjnie uregulowany przez przepisy prawa restrukturyzacyjnego i wymaga ścisłego przestrzegania obowiązujących procedur. Właściwe przeprowadzenie każdego kroku decyduje o powodzeniu całego procesu restrukturyzacyjnego.

1. Złożenie wniosku o otwarcie postępowania sanacyjnego

Postępowanie sanacyjne rozpoczyna się od złożenia przez dłużnika wniosku do sądu restrukturyzacyjnego o otwarcie postępowania sanacyjnego. Wniosek ten powinien być starannie przygotowany i zawierać szereg niezbędnych dokumentów, takich jak:

• aktualne sprawozdania finansowe,
• spis wierzycieli z określeniem wysokości wierzytelności,
• spis zabezpieczeń majątkowych,
• opis sytuacji finansowej przedsiębiorstwa,
• plan restrukturyzacyjny.

Ważne jest, aby wniosek zawierał również uzasadnienie, dlaczego otwarcie postępowania sanacyjnego jest konieczne oraz jakie korzyści może przynieść zarówno dłużnikowi, jak i wierzycielom. W przypadku braków formalnych sąd wzywa do ich uzupełnienia w określonym terminie, najczęściej wynoszącym siedem dni.

2. Rozpoznanie wniosku przez sąd

Po złożeniu kompletnego wniosku sąd restrukturyzacyjny przystępuje do jego rozpoznania. Ma na to dwa tygodnie od momentu wpłynięcia dokumentów. W niektórych przypadkach, zwłaszcza gdy konieczne jest przeprowadzenie rozprawy, termin ten może zostać wydłużony do sześciu tygodni.

Sąd analizuje, czy przedsiębiorstwo rzeczywiście znajduje się w stanie niewypłacalności lub jest zagrożone niewypłacalnością. Jeśli zostaną spełnione przesłanki, sąd wydaje postanowienie o otwarciu postępowania sanacyjnego i powołuje zarządcę sanacyjnego. Informacja o otwarciu postępowania zostaje publicznie obwieszczona, a przedsiębiorstwo wchodzi w fazę ochrony przed wierzycielami.

3. Otwarcie postępowania sanacyjnego

Z dniem otwarcia postępowania sanacyjnego majątek dłużnika przechodzi pod zarząd wyznaczonego przez sąd zarządcy sanacyjnego. Dłużnik traci prawo do samodzielnego zarządzania przedsiębiorstwem, a wszelkie decyzje dotyczące majątku i zobowiązań podejmuje zarządca pod nadzorem sędziego-komisarza.

W tym czasie wszelkie postępowania egzekucyjne ulegają zawieszeniu, co oznacza, że wierzyciele nie mogą dochodzić swoich należności w trybie przymusowym. Zawieszone zostają także odsetki od zadłużenia, co pozwala na skuteczniejsze prowadzenie działań naprawczych.

4. Sporządzenie spisu wierzytelności i planu restrukturyzacyjnego

Po otwarciu postępowania sanacyjnego zarządca przygotowuje szczegółowy spis wierzytelności oraz plan restrukturyzacyjny. Spis wierzytelności zawiera wykaz wszystkich zobowiązań przedsiębiorstwa, w tym zarówno długów zabezpieczonych, jak i niezabezpieczonych.

Plan restrukturyzacyjny określa natomiast konkretne działania, które mają na celu poprawę sytuacji finansowej firmy. Mogą to być takie kroki jak redukcja zatrudnienia, sprzedaż zbędnych składników majątku, zmiana struktury organizacyjnej czy zawarcie nowych umów handlowych. Dokument ten musi być przedłożony do akceptacji sędziego-komisarza oraz zatwierdzony przez wierzycieli.

5. Zwołanie zgromadzenia wierzycieli

Po sporządzeniu spisu wierzytelności i planu restrukturyzacyjnego zarządca organizuje zgromadzenie wierzycieli, podczas którego wierzyciele głosują nad propozycjami układowymi zawartymi w planie. Na tym etapie konieczne jest uzyskanie odpowiedniej większości głosów, aby układ został przyjęty.

Dla skutecznego przyjęcia układu wymagana jest zgoda większości wierzycieli, zarówno pod względem liczby, jak i wartości wierzytelności. W przypadku, gdy plan zostanie zaakceptowany, układ trafia do sądu, który wydaje postanowienie o jego zatwierdzeniu.

6. Realizacja planu sanacyjnego

Po zatwierdzeniu układu przez sąd następuje jego wdrożenie. W praktyce oznacza to realizację wszystkich założeń zawartych w planie restrukturyzacyjnym. Zarządca sanacyjny monitoruje przebieg działań naprawczych i informuje sąd o postępach.

W tym czasie przedsiębiorstwo pozostaje chronione przed egzekucjami, a wierzyciele otrzymują swoje należności zgodnie z zatwierdzonym harmonogramem spłat. W przypadku problemów z realizacją planu, możliwe jest jego modyfikowanie za zgodą wierzycieli oraz sądu.

7. Zakończenie postępowania sanacyjnego

Ostatnim etapem postępowania sanacyjnego jest jego formalne zakończenie, które następuje po pełnej realizacji układu. Sąd wydaje postanowienie o zakończeniu postępowania, a przedsiębiorstwo wraca do normalnego funkcjonowania. Dzięki restrukturyzacji finansowej i organizacyjnej firma ma szansę na nowy start, bez dotychczasowego obciążenia długami.

Jeśli plan sanacyjny został wdrożony prawidłowo, przedsiębiorstwo zyskuje nową stabilność finansową, a wierzyciele otrzymują swoje należności. W przypadku niewykonania układu sąd może jednak orzec jego upadłość, co wiąże się z postępowaniem likwidacyjnym.

Skutki postępowania sanacyjnego dla wierzyciela

Dla wierzyciela otwarcie postępowania sanacyjnego oznacza wstrzymanie działań egzekucyjnych oraz ograniczenie możliwości dochodzenia roszczeń. Wierzyciel nie może samodzielnie prowadzić egzekucji komorniczej, a wszelkie działania muszą być zgodne z planem restrukturyzacyjnym. Sanacja daje jednak wierzycielowi możliwość udziału w procesie decyzyjnym, a także zapewnia szansę na odzyskanie części wierzytelności poprzez zawarcie układu z dłużnikiem.

W przypadku postępowania sanacyjnego, wierzyciel ma możliwość kontrolowania działań przedsiębiorcy, co daje mu pewność, że proces naprawczy przebiega zgodnie z założeniami. Jednocześnie, choć odzyskanie pełnej kwoty długu może być trudniejsze, postępowanie to daje większe szanse na odzyskanie części należności niż upadłość przedsiębiorstwa.

Czy postępowanie sanacyjne jest dobrym rozwiązaniem?

Decyzja o otwarciu postępowania sanacyjnego powinna być poprzedzona gruntowną analizą sytuacji finansowej przedsiębiorstwa oraz szczegółowym planem działań naprawczych. Warto skonsultować się z profesjonalistą, jakim jest radca prawny w Poznaniu, który pomoże ocenić, czy sanacja to odpowiednia droga do uniknięcia upadłości.

Postępowanie sanacyjne daje przedsiębiorcy realną szansę na odbudowę kondycji finansowej oraz uniknięcie likwidacji. Jednak jego skuteczność zależy od staranności w przygotowaniu planu naprawczego oraz dyscypliny w jego realizacji.

Podsumowanie

Postępowanie sanacyjne to jedno z najskuteczniejszych narzędzi restrukturyzacyjnych, które pozwala przedsiębiorcy na odzyskanie płynności finansowej i uniknięcie upadłości. Dzięki szerokiemu zakresowi działań sanacyjnych, firma może nie tylko zawrzeć układ z wierzycielami, ale także wprowadzić realne zmiany naprawcze, które umożliwiają stabilizację sytuacji gospodarczej. Proces ten pozwala na zatrzymanie postępowań egzekucyjnych, co daje czas na uporządkowanie spraw majątkowych i wdrożenie działań optymalizacyjnych.

Dla dłużnika otwarcie postępowania sanacyjnego to szansa na nowy start i odbudowę kondycji finansowej, natomiast dla wierzycieli – możliwość odzyskania należności w sposób ustrukturyzowany i przewidywalny. Warto jednak pamiętać, że postępowanie sanacyjne jest złożonym procesem, wymagającym precyzyjnego planowania, wiedzy prawniczej oraz skutecznego zarządzania przedsiębiorstwem. Niezwykle istotne jest tutaj wsparcie doświadczonych specjalistów, takich jak radca prawny w Poznaniu, który pomoże przygotować wniosek, zadba o prawidłowy przebieg postępowania oraz zapewni doradztwo na każdym jego etapie.

Sanacja to również rozwiązanie, które może być korzystne dla wierzycieli, umożliwiając im większy nadzór nad postępowaniem oraz szansę na odzyskanie należności bez potrzeby kosztownych i długotrwałych postępowań sądowych. Z tego względu, decydując się na restrukturyzację, warto rozważyć otwarcie postępowania sanacyjnego jako realną alternatywę wobec upadłości.